Πρόσφατες εξελίξεις για το νησί είναι το δεύτερο τοπικό lockdown καθώς και ο τερματισμός του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος, γεγονότα που είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την αγορά ακινήτων.
Παρά το γεγονός ότι η πανδημία φαίνεται να έχει επηρεάσει αρκετές κατηγορίες ακινήτων, θεωρούμε ότι οι αλλαγές αυτές επί του πρακτέου, ήταν θέμα χρόνου, και απλά η πανδημία λειτούργησε ως καταλύτης επιτάχυνσης προς την κατεύθυνση αυτή.
· Γραφεία: Έχοντας κατά νου τις τεχνολογικές εξελίξεις και την ταχύτητα του διαδικτύου, την κίνηση στους δρόμους και την έλλειψη μέσων μαζικής μεταφοράς στις κυπριακές μεγαλουπόλεις, ήταν πραγματικά απάνθρωπο ο μέσος εργαζόμενος να ξοδεύει έως και δύο ώρες ημερησίως για τη μετακίνηση από και προς το χώρο εργασίας. Πολλοί εργαζόμενοι λοιπόν με μεγάλη ανακούφιση δέχτηκαν να δουλεύουν δυο και τρεις μέρες τη βδομάδα από το σπίτι. Το παραπάνω δοκιμάστηκε τους προηγούμενους μήνες, και φαίνεται να έχει πετύχει, οπότε δεν αποκλείεται να παραμείνει και να καθιερωθεί. Οι εταιρείες πετυχαίνουν έτσι να περικόψουν έξοδα, να χρειάζονται λιγότερα τετραγωνικά να καλύψουν ανάγκες και τα στελέχη να έχουν καλύτερο βιοτικό επίπεδο και περισσότερο χρόνο με την οικογένεια. Αν λοιπόν η παραπάνω πολιτική με την εξ’ αποστάσεως εργασία συνεχιστεί, θα αναμέναμε αύξηση της προσφοράς των γραφειακών και αναπροσαρμογή προς τα κάτω των ενοικίων.
· Εμπορικά ακίνητα: Ανάλογη θεωρούμε πως θα είναι και η τάση των εμπορικών ακινήτων, αφού ακόμη μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, έχει εξοικειωθεί με τις online αγορές. Από την άλλη και με δεδομένο ότι θα είμαστε περισσότερες ώρες σπίτι μας, αυξάνονται οι απαιτήσεις για ποιότητα και περισσότερο οικιστικό χώρο, ενώ ανάλογα θα πρέπει να αυξηθεί η ζήτηση για αποθήκες και logistics προκειμένου να ικανοποιηθούν οι ανάγκες των τηλεαγορών.
· Ζήτηση για διαμερίσματα: Είναι γεγονός ότι τα κυπριακά πανεπιστήμια έχουν επενδύσει σημαντικά στην προσέλκυση φοιτητών από το εξωτερικό, ο αριθμός των οποίων κατέγραψε αύξηση τα τελευταία χρόνια. Το ξένο φοιτητικό ρεύμα ήταν και η βάση πάνω στην οποία δημιουργήθηκε ένα νέο προϊόν στον τομέα των ακινήτων, αυτό των φοιτητικών εστιών για την ανέγερση των οποίων τα ιδιωτικά πανεπιστήμια αλλά και επενδυτές έχουν διοχετεύσει σημαντικά ποσά. Ωστόσο, δεν ήταν αρκετές για να καλύψουν τις ανάγκες στέγασης των φοιτητών κυρίως σε Λευκωσία και Λεμεσό. Ως εκ τούτου, η ζήτηση σε διαμερίσματα και οικιστικές μονάδες σε κέντρα των πόλεων εκτοξεύθηκε και πέραν των εστιών, ανεβάζοντας σημαντικά και το κόστος των ενοικίων.
Το ζήτημα που προκύπτει είναι το κατά πόσο αυτή η ζήτηση θα εξακολουθήσει να ισχύει και κατά τη νέα ακαδημαϊκή χρονιά, λαμβανομένων υπόψη των νέων δεδομένων που δημιούργησε η πανδημία. Στην περίπτωση των πανεπιστημίων, παραμένει άγνωστο το πόσοι φοιτητές θα επιλέξουν να έρθουν στην Κύπρο ενώ η εικόνα για την πανδημία παραμένει ρευστή και τα εμβόλια για τη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα φαίνεται να αργούν. Βαρόμετρο για τα επίπεδα εγγραφών και τη ροή φοιτητών θα αποτελέσει και το μοντέλο της εκπαίδευσης που θα εφαρμοστεί. Αν για παράδειγμα κριθεί αναγκαίο τα μαθήματα να γίνονται διαδικτυακά, μοντέλο που εφαρμόστηκε την περίοδο της καραντίνας, τότε ο αριθμός των φοιτητών που θα φτάσουν τον Σεπτέμβριο στην Κύπρο εκτιμάται ότι θα είναι σαφώς μειωμένος. «Η βελτίωση και η προσαρμογή των Πανεπιστημίων στα νέα δεδομένα για διαδικτυακή μάθηση, αναμένεται να αυξήσει τους αριθμούς των φοιτητών συνολικά, αλλά ταυτόχρονα αναμένεται μείωση του αριθμού των φοιτητών για διά ζώσης μάθηση. Το τελευταίο θα έχει επακόλουθο τη μείωση της ζήτησης για ακίνητα που απευθύνονται σε φοιτητές».
Βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις: Η μείωση στα ταξίδια και οι ακυρώσεις των καλοκαιρινών διακοπών, έχουν πλήξει αναπόφευκτα και τον τομέα των καταλυμάτων βραχυχρόνιων μισθώσεων τύπου Airbnb. Μάλιστα, τους προηγούμενους μήνες είχε καταγραφεί μείωση πέραν του 80% στις νέες κρατήσεις και 90% σε ακυρώσεις κρατήσεων. Εκτιμάται ότι αν συνεχιστεί η ίδια κατάσταση, τότε αρκετοί ιδιοκτήτες των καταλυμάτων βραχυπρόθεσμης μίσθωσης θα προτιμήσουν να διαθέσουν τα ακίνητα αυτά σε μακροπρόθεσμο καθεστώς ενοικίασης. «Αυτό, κατά συνέπεια, θα αυξήσει την προσφορά στα οικιστικά καταλύματα, με τον ανάλογο φυσικά αντίκτυπο στις ενοικιάσεις αλλά και τις αποδόσεις».
Μπορείτε να κατεβάσετε το αναλυτικό κείμενο εδω